Trądzik młodzieńczy: charakterystyka i leczenie

Okres dojrzewania nazywany jest nie bez powodu burzą hormonów. U wielu dziewcząt i chłopców pojawia się trądzik młodzieńczy, który potrafi mocno uprzykrzyć życie. Bywa on powodem żartów rówieśników lub przyczyną niskiej samooceny u młodzieży. Często problem ten jest ignorowany przez rodziców, a nieleczony jedynie narasta. Choroba ta wymaga odpowiedniego leczenia, pielęgnacji, a czasem nawet zmiany diety.

Przyczyny powstawania trądziku młodzieńczego

Trądzik występuje zazwyczaj w tych miejscach, w których obecne są gruczoły łojowe, zatem najbardziej narażona jest okolica twarzy i pleców. Podczas nadmiernego rogowacenia skóry dojść może do zatkania ujścia gruczołów łojowych, w konsekwencji dochodzi do nagromadzenia wydzieliny i kolonizacji bakterii w gruczole łojowym. Uznaje się bakterie za bezpośrednią przyczynę powstania stanu zapalnego na skórze i zmian ropnych. Aby móc walczyć z problemem należy najpierw poznać jego przyczynę. Jedną z głównych przyczyn powstawania trądziku są zaburzenia hormonalne.

Wpływ hormonów

W okresie dojrzewania młodych ludzi dopada prawdziwa burza hormonów. Męskie hormony (androgeny) wpływają na pracę gruczołów łojowych na skórze i przyczyniają się do powstania niedoskonałości. Zmiany skórne nasilają się u dziewcząt przed miesiączką, ponieważ następuje wtedy spadek żeńskich hormonów płciowych. Kolejną dość popularną przyczyną jest nieprawidłowa praca gruczołów łojowych. Sebum jest pożyteczną substancją, której zadaniem jest ochrona skóry przed działaniem czynników zewnętrznych. Nadmierne wydzielanie sebum może skutkować zatykaniem gruczołów łojowych i powstaniem trądziku.

Ważnym czynnikiem powodującym trądzik jest nieprawidłowa dieta, czyli spożywanie nadmiernej ilości cukru i fast foodów. Nie bez znaczenia jest również stres, który osłabia cały organizm i silnie wpływa na układ hormonalny. Zauważono także, że opalanie nasila powstawanie trądziku, ponieważ skóra staje się wówczas grubsza i dochodzi do blokowania gruczołów łojowych.

Czym się charakteryzuje trądzik młodzieńczy?

Choroba ta pojawia się między jedenastym a osiemnastym rokiem życia i to odróżnia ją od trądziku zwyczajnego. Duża ilość hormonów i ich zaburzenia powodują powstawanie ropnych krost lub zaskórników na twarzy, ramionach lub plecach. Pierwszym objawem trądziku jest powstanie tzw. zaskórników. Późniejszy etap to stan zapalny zaskórników i ich rozprzestrzenianie się. Skóra trądzikowa jest bolesna, zaczerwieniona i czasem lekko spuchnięta. Skóra dotknięta trądzikiem wymaga specjalistycznej pielęgnacji, a nieleczona doprowadzić może do przebarwień i blizn. Jeśli zauważymy pierwsze objawy trądziku młodzieńczego, warto od razu rozpocząć walkę z chorobą i udać się do specjalisty. Nie należy wyciskać pryszczy, ponieważ prowadzi to do rozprzestrzeniania się bakterii i powstawania blizn.

Diagnostyka i leczenie trądzika

Aby móc walczyć z chorobą należy wybrać się do lekarza dermatologa lub czasem endokrynologa, który pozwoli ustalić przyczynę problemu. Najczęstsza przyczyna choroby to zaburzenia hormonalne. Lekarz zleci zatem zbadanie poziomu hormonów: testosteron, DHEA, TSH, prolaktynę, FSH, FT 4, progesteronu czy estradiolu. Po wykluczeniu przyczyn hormonalnych zleca się wykonanie innych badań, np. testów na alergię pokarmową, glukozę czy badanie na obecność helicobacter pylori. Rodzaj leczenia dobierany jest do każdego pacjenta indywidualnie. Większość leków na trądzik powoduje zaczerwienienie skóry.

Leki na trądzik

W przypadku braku poprawy po 6 tygodniach terapii należy zmienić preparat na inny. Do leczenia zmian zaskórnikowych wystarczą preparaty do użytku zewnętrznego. Jeśli mamy do czynienia z zaawansowanym stadium trądziku (grudki i krostki) konieczne jest leczenie miejscowe lub ogólne za pomocą antybiotyków. Leki przeciwzapalne i przeciwzaskórnikowe mają działanie zmniejszające ilość wydzielanego sebum i bakterii. Leczenie miejscowe polega głównie na stosowaniu maści, żelów z witaminą A. Pomagają one regulować pracę gruczołów łojowych i wspomogą regenerację skóry. Jeśli choroba jest bardzo zaawansowana, lekarze zalecają ustne terapie za pomocą kwasów AHA, tabletek antykoncepcyjnych lub antybiotyków. Podczas leczenia i po jego zakończeniu wymagane jest dokładne i systematyczne pielęgnowanie skóry.

Zapobieganie trądzikowi

Odpowiednia i sumienna pielęgnacja skóry i dbałość i zdrowie pozwoli uchronić się przed trądzikiem. Aby zapobiec powstaniu problemu, zaleca się stosowanie żeli do mycia twarzy, które ograniczą wydzielanie sebum. Należy dbać o prawidłowe nawilżenie skóry i reagować na jej przesuszenie. Twarz należy codziennie przemywać żelem, który nie zawiera mydła. Przydatne będzie przemywanie skóry bezalkoholowym trądzikiem i stosowanie dobrej jakości kremu nawilżającego. Lekarze zalecają wykonywać raz w tygodniu peeling. Stosowane kosmetyki muszą być naturalne i zawierać w składzie małą ilość substancji chemicznych. Pozytywny wpływ na skórę ma witamina A i C, olejki eteryczne, wyciąg z nagietka lub kwas migdałowy.

Domowe sposoby na trądzik młodzieńczy

Pomocne mogą okazać się domowej roboty maseczki, np. z miodu, oliwy z oliwek. Poleca jest wykonanie maseczki złuszczającej z octem jabłkowym, która zwalcza wolne rodniki i pomaga przywrócić skórze blask. Kolejne naturalne i dobre rozwiązanie to maseczka z miodem i cynamonem. Maseczki można stosować na skórę kilka razy w tygodniu. W zapobieganiu trądzikowi młodzieńczemu ogromne znaczenie ma dieta, ponieważ wszystkie składniki pokarmu mają wpływ na stan cery i skóry. Należy unikać produktów o dużej ilości cukru, tłuszczy oraz ostrych przypraw. Zdrowa dieta pełna warzyw, owoców i błonnika może pomóc utrzymać zdrową skórę. Jeśli dermokosmetyki i domowe sposoby nie dadzą rady zapobiec chorobie, należy skontaktować się z lekarzem i podjąć diagnostykę i leczenie. Tylko wczesne wykrycie choroby i podjęcie leczenia pozwoli uniknąć blizn i przebarwień skóry, które mogą pozostać na całe życie.